Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Teşviklerini Biraz İnceleyelim..

Ar-GeTeşvik5746 Kanunu4691 KanunuVergiBordro

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi kanunu ile Ar-Ge ve tasarım faaliyetleri yürüten işletmelerin çalışmalarının teşvik edilmesi hedeflenmektedir.

Kanundan Faydalanabilmek İçin Gerekli Şartlar

• Kamu desteği ile Ar-Ge projelerinin yürütülmesi
• Ar-Ge merkezlerinin kurulması
• Tasarım merkezlerinin kurulması

Ar-Ge Merkezi ve Tasarım Merkezi kavramları; teknoloji üretmek için ilgili disiplinlerde sistematik proje yürüten, belirli azami sayılarda personel istihdam eden ve işletmenin diğer rutin faaliyetlerinden ayrı bir şekilde örgütlenmiş birimleri ifade eder.

Ar-Ge ve Tasarım Merkezlelerine Sağlanan Teşvikler Nelerdir?

5746 sayılı kanundan faydalanan işletmeler bordro hesaplamasında şu teşviklerden faydalanabilir:

• Gelir Vergisi Teşviği
• Damga Vergisi Teşviği
• Sigorta Prim Desteği

4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (Teknokent) Kanunu Kapsamı

4691 sayılı kanun bilindiği üzere belirli bir üniversite veya Ar-Ge merkez ve enstitü imkanlarını kullanarak geliştirdikleri; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği bölgelerde proje geliştiren işletmeleri kapsamakta.

Kanun kapsamında bölge içerisinde geliştirilen projeler için çalışanların bordrolarında şu muafiyetler söz konusu:

• Ücret damga vergisi teşviği
• Gelir vergisi teşviği
• Sigorta prim desteği

Ar-Ge Merkezi mi? Teknokent mi?

Mevzuatlarda belirlenen her yeni kavramın, girişimciler başta olmak üzere tüm oyuncuların kafasını karıştırdığı oldukça açık. Ar-Ge merkezleri 5746 sayılı kanuna tabiyken, teknokent firmaları için 4691 sayılı kanun geçerli oluyor.

Seçim Yaparken Düşünülmesi Gereken Faktörler:

• Personel sayısı, personel ihtiyaçları ve işletme fiziki şartlar
• İşletmenin faaliyet alanı
• İşletmenin vergi kalemlerinin dağılımı
• Proje yönetme kapasitesi
• İşletmenin siparişe dayalı Ar-Ge ve yenilik projesi gerçekleştirme durumu
• Direkt olarak Ar-Ge'ye girdi olabilecek ithalat gerçekleştirilen makine/teçhizat
• Geçmiş Ar-Ge proje tecrübeleri ve gelecek dönem Ar-Ge planları

Ar-Ge Merkezi Kurulumu İçin Gerekli Personel Sayısı

5746 sayılı kanunun 4. Madde'sinin b bendinde Ar-Ge merkezi tanımında başlangıçta en az elli tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi gerekliliği belirtilmekteydi. 21.05.2014 tarihli bakanlar kurulu kararları kapsamında bu sayı 30'a indirilmiş, 1 Ağustos 2016 tarihinde ise belirli sektörler hariç on beş tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi yeterli hale gelmiştir.

Önemli Not: Her ne kadar gereken minimum Ar-Ge personeli sayısı 15 olarak belirlense de başvuru ve yürütme süreçlerinde bu sayının üzerinde personel istihdam etmek Ar-Ge merkezinin sürekliliğinin sağlanması açısından önemlidir.

5746 Sayılı Kanunun Sağladığı İstisna ve Teşvikler

Gelir Vergisi Stopajı Teşviki

5746 sayılı kanundan faydalanma kriterlerine uyan firmaların Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde aktif olarak görev alan personelleri bu faaliyetlerde görev aldığı süre oranında gelir vergisi stopajı teşvikinden faydalanmaktadır.

Personel Kategorisi	Teşvik Oranı
Doktoralı ve Temel Bilimler Yüksek Lisans	%95
Yüksek Lisans veya Temel Bilimler Mezunu	%90
Diğer Ar-Ge Personeli	%80

Sigorta Prim Desteği

5746 sayılı kanundan faydalanma kriterlerine uyan firmaların Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde aktif olarak görev alan personelleri bu faaliyetlerde görev aldığı süre oranında sigorta priminin işverence karşılanan kısmının %50'sinden muaftır.

Damga Vergisi İstisnası

5746 sayılı kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden muaftır.

Sonuç

Ar-Ge teşvikleri, işletmelerin inovasyon faaliyetlerini desteklemek ve Türkiye'nin teknoloji üretme kapasitesini artırmak amacıyla büyük önem taşımaktadır. 5746 ve 4691 sayılı kanunlar çerçevesinde sağlanan destekler, doğru planlandığında işletmelerin maliyetlerini önemli ölçüde azaltabilir.

İlgili Makaleler